Çocuklar ‘Oynamak’ için Çalmaz! (2) - M.Emin Karabacak

M. Emin Karabacak

Çocuklara yeterli miktarda harçlık verilmemesi: Çocuğa verilecek harçlığın yetersiz olması hem çocuğun mülkiyet duygusunun gelişmemesine hem de temel ihtiyaçlarının karşılanmamasına neden olmaktadır. Bu da çocukta yetersizlik duygusuna neden olacağından zamanla çocuğu çalma davranışına yöneltecektir.

Okula harçlıksız ya da yetersiz harçlıkla gelen bu çocuklar, bu konuda kendilerini diğer çocuklarla kıyaslama yapacak bu da benlik saygısının olumsuz etkilenmesine neden olacaktır.

Anne babasından yeteri kadar ilgi ve sevgi görmemesi: Anne babası tarafından sevilmediğini düşünen çocuklar, onlardan intikam almak adına onların özel eşyalarını çalarlar. Çocukların bu davranışları aslında onlara ait özel bir eşyayı alarak onların sevgisini tatmin aracı olarak kullanma isteğinden kaynaklanmaktadır.

Anne babasına ait özel eşyayı çalan bu çocuklar, anne babasının kendisini sevmesi için önce eşyayı bulma konusunda onları aratır, sonra sanki kendisi bulmuş gibi yaparak onların güven ve sevgilerini kazanmaya çalışır.

Güvensiz ve ilgisiz ortam: Çocuklarıyla yeteri kadar ilgilenmeyen anne babalar, çocuklarının düşük benlik saygısı geliştirmesine neden olacaktır. Bu çocuklar zamanla ilgi ve dikkat çekmek için çalma davranışlarına yönelebileceklerdir.

Aile içi iletişimsizlik: Anne baba kavgaları, çocuklar arasında ayrımcılık yapma, çocukları birbirleriyle kıyaslama, şamar oğlanı gibi nedenler çocukları böyle bir davranışa sürükleyebilmektedir.

Olumsuz anne baba tutumları: Çocuğun olumsuz davranışlarına karşı anne babanın aşırı tepki vermesi, çalınma ve kaybolma konusunda çocuklardan şüphelenme, onları zan altında bırakma gibi tutumlar, çocukları çalma davranışına sevk edebilir.

Her istediği alınan çocuklar: Anne babası tarafından her istediği alınıp bir dediği iki edilmeyen çocuklar, istekleri konusunda sınır tanımazlar. Bu çocuklar en küçük bir mahrumiyet ya da engel karşısında çalma davranışı içine girebilmektedirler.

Çocuklarda hayati yoksunluk: Çocuk yaşta anne babasını kaybetmiş ya da uzun süre anne babasından ayrılan (boşanma, hapis..) çocuklar, bunların eksikliğine bağlı olarak çalmayı tatmin aracı olarak gerçekleştirmektedir.

Çocuğun intikam almak istemesi: Çalma davranışını gösteren bu çocuklar; ihtiyaçtan daha çok başkasına ait bir şeyi çalarak ona zarar vermeyi amaçlamaktadır. Bu anne baba olduğu gibi öğretmen ve sınıf arkadaşı da olabilir.

Özellikle başarı konusunda başkalarıyla kıyaslanan çocuklar, otoriterlerden olduğu kadar, kıyaslanan arkadaşından da intikam almak için çalma davranışı sergileyebilirler. Bu çocuklar çaldıkları şeyleri daha çok saklama yerine çöpe atma ya da kırıp atma davranışında bulunabilirler.

Arkadaşlık ya da gruba katılmak isteği: Benlik saygısı düşük ve kendine güvenmeyen çocuklar, arkadaşının dikkatini çekmek ya da gruba katılmak için çalma davranışı gösterebilirler. Bunun yanında yine ilgisini çekmeye çalıştığı arkadaşının eşyasını çalarak sonra da bulmuş gibi yapmaya çalışması çalma davranışı olarak görülebilir

Heyecan ve macera yaşama isteği: Özellikle yaşı biraz daha büyük çocuklarda heyecan ve macera yaşamak için bu tür davranışlara yönelme görülebilir. Yaşadıkları bu haz, onların bu davranışlarının devam etmesine neden olabilir.