Çocuklarda Altını Islatma Nedenleri - M.Emin Karabacak

M. Emin KARABACAK

Çocuklar, genellikle 2 yaşın sonunda kakalarını, 3 yaşın sonunda ise çişlerini tamamen öğrenirler. Dört yaşından sonra altını ıslatma devam ederse problem olduğunu söyleyebiliriz. Çocuklar arada sırada da olsa altına kaçırabilirler. Bunu hastalık kabul etmek yerine çocuğun o günkü yaşantısına bakmak gerekir.

Çocukların altını ıslatması çocuktan çocuğa, cinsiyetine, sosyoekonomik seviyesine, bulunduğu çevreye ve en önemlisi aldığı tuvalet eğitimine göre değişebilmektedir.

Altını Islatma Dört Şekilde Görülür:

Geceleri altını ıslatanlar: Uyuduktan hemen sonra veya kalkmaya yakın bir zamanda altına yapan çocuklardır.

Gündüzleri altını ıslatanlar: Bu durum daha çok içe kapanık, iletişim kurmakta zorlanan çocuklarda görülür. Bunlar daha çok ayıplanan, çişini söylemekten utanan ve korkan çocuklardır.

Hem gündüz hem geceleri altını ıslatanlar: Bu çocukların altını ıslatma nedeni fizyolojik rahatsızlıklar veya kalıtımdır. Bunlar doktora götürülmesi gereken çocuklardır.

Arada sırada altını ıslatanlar: Bu çocuklar genellikle altları kuru kaldığı halde arada sırada da olsa altına yaparlar. Bunlar yaşantılarında meydana gelen değişikliklere göre (hastalık, kardeş doğumu, korku, ölüm, travma, ayrılık...) farklı özelliktedir.

Çocuklarda Altını Islatma Nedenleri?

Fizyolojik nedenler: İdrar yolları enfeksiyonu, böbrek rahatsızlıkları, bel soğukluğu (geceleri üstünün açılması, gündüzleri ayaklarının üşümesi), kalıtım, hastalık, aşırı yorgunluk, gelişim bozuklukları, sağlık problemleri...

Psikolojik nedenler: Zamanında tuvalet eğitimine başlanmaması (15–18 aylıkken kakasını, 24-36 aylıkken de çişini tuvalete yapması öğretilmeli).

Hayatındaki önemli değişiklikler: Kardeş doğumu, ayrılık, ölüm, boşanma, kaza, travma, terk edilme, bakıcıya ya da yuvaya bırakılma, okula başlama...

Günlük yaşantısındaki problemler: Kardeş kavgaları, katı disiplin, psikolojik baskı, tehdit, korkma, üzüntü, sevdiği şeylerden mahrum bırakılma...

Ailevi nedenler: Sevgi yetersizliği, kıyaslanma, ilgisizlik, bağımlı yetiştirilme, ailenin ilgisini çekme, aileden psikolojik olarak intikam alma, aile içi huzursuzluk, aile içi kavgalar, boşanma, çocuktan ayrılma...

Tuvalet Eğitimine Ne Zaman Başlanmalı?

Eğer çocuğun gelişimi sağlıklı ise 15–18 aylıkken kakasını tuvalete, 2 yaşında da çişini tuvalete yapması öğretilmelidir. Bazı anneler çocuğa kakasını öğretmeden çişini öğretmeye çalışırlar. Bu, tuvalet eğitiminde tersten başlamak demektir. Tuvalet eğitiminde çocuğa önce kakasını yapması öğretilmelidir. Bunun içinde çocuğun gelişimine göre 15–18 aylıkken yemeklerden sonra lazımlığa ya da tuvalete oturtmak gerekir. Çocuğu kısa zaman da olsa tuvalette tutmak için altı açık olarak suyla oynamasına izin verilmelidir. Alışma durumuna göre bu zaman çocuğa göre ayarlanmalıdır (sağlıklı bir çocuk, ishal ya da başka bir rahatsızlığı yoksa günde en az bir kere kakasını yapar). Aileye düşen burada sadece yemeklerden sonra lazımlığa ya da tuvalete oturtmaktır. Bu konuda da gereken sabrı göstermek gerekir.

Kakasını öğrenen çocuk, idrar kaslarının gelişimine bağlı olarak çişini de öğrenecektir. Fiziksel olgunluğa (2-3 yaşları) eriştikten sonra çocuklara çişini tuvalete yapması öğretilmelidir. Eğer çocuğun altı, belirli bir zaman süresince arada sırada da olsa kuru kalıyorsa, bu çocuk olgunluğa erişmiş demektir. Bu çocuklara tuvalete gitme alışkanlığı (yemeklerden ve sulu içeceklerden sonra ya da belli saatlerde bıktırmadan tuvalete çişini yapması oyunla sağlanmalı) kazandırılmalıdır. Yine bu çocuklar çişlerini beden diliyle de ifade ettikleri için çocukların beden diline de dikkat edilmesi gerekir.

Haftaya "Altını Islatan Çocukların Psikolojik Tedavileri" ile devam edecek.